سقط به معنی خاتمه یافتن بارداری است و به دستههای سقط خودبخودی (بدون اقدام آگاهانه)، القاء شده یا اختیاری (سقط همراه با مداخله تعمدی)، فراموش شده (باقی ماندن محتویات فاقد حیات بارداری در رحم برای مدت طولانی) و درمانی (جهت حفظ سلامت مادر یا مشکلات جنین) قابل تقسیم است. سقط جنین علل متفاوتی دارد که شایعترین علت آن اختلالات کروموزومی و علل دیگر آن شامل تعداد زایمان، سن پدر و مادر، بیماریهای عفونی و ایمونولوژیک میباشد. عفونتها میتوانند موجب سقط و زایمان زودرس شوند زیرا جنین توانایی محدودی برای مقابله با میکروارگانیسمهای عفونت زا داشته و سیستم ایمنی او نمیتواند از پخش عفونت در بافتهای مختلف جلوگیری کند.
علل سقطهای عفونی
سقطهای عفونی به دلیل تولید مواد توکسیک، سیتوکینها، تولید مواد متابولیک، ایمنولوژیک، عفونت جفت و آندومتریت رخ میدهد. میکروارگانیسمها با تولید اندوتوکسین و اگزوتوکسین سبب اثرات سوء بر جنین و جفت و در نهایت مرگ و سقط جنین میشوند. طبق تحقیقات صورت گرفته میزان سیتوکینهای التهابی در سلولهای تروفوبلاست جفت خانمهایی که سقط جنین داشتهاند، افزایش مییابد؛ در واقع فعال شدن سلولهای ایمنی باعث ترشح سیتوکینهای با قابلیت توکسیک فراوان میشود و به دنبال آن پروستاگلاندینها آزاد میشوند و روی اندومتر و واحد جفتی جنینی اثر میگذارند. همچنین میکروارگانیسمها با تولید برخی آمینها و پروتئازها روی آمنیون و جفت اثر میگذارند و باعث ایجاد آمنیونیت و التهاب و پارگی زودرس کیسه آب و سقط جنین میشوند. از سوی دیگر بدن علیه میکروارگانیسمها آنتی بادی تولید میکند که این آنتی بادیها با جفت و جنین واکنش نشان داده و سبب ایجاد تداخل در روند حاملگی میشوند. همچنین وقتی جفت دچار عفونت شود، خون به پلاسنتا نرسیده و در نهایت جنین میمیرد. ترشح سیتوکینها سبب کاهش تولید پروتئینهای لازم برای لانه گزینی جنین و کاهش رسپتورهای پروژسترون در سطح اندومتر و بروز اندومتریت میشود. بنابراین ابتلای مادر به عفونت میتواند موجب اختلال در حاملگی و سقط جنین شود. در ادامه به معرفی برخی از عفونتهایی که میتوانند سبب سقط جنین شوند پرداخته شده است.
عفونتهای باکتریایی
۱. ترپیونما پالیدوم: این باکتری عامل بیماری مقاربتی سیفلیس است. این عفونت میتواند به جنین منتقل شود و در موارد آلودگی حاد موجب سقط جنین شود.
۲. کلامیدیا تراکوماتیس: طبق تحقیقات صورت گرفته این باکتری که از طریق مقاربتی منتقل میشود، یکی از عوامل عفونی مؤثر در سقط جنین است.
۳. میکوپلاسما هومینیس: طبق تحقیقات صورت گرفته درصد نسبتاً بالایی از خانمهایی که سابقه سقط داشتهاند به این باکتری آلوده بودهاند.
۴. لیستریا منوسیتوژنز: این باکتری که از طریق مصرف غذاهای آماده، فراوردههای لبنی و گوشتی به انسان منتقل میشود، عامل عفونتهای زیادی در خانمهای باردار است. این باکتری با عبور از واحد جنینی جفتی میتواند منجر به سقط جنین و زایمان زودرس شود.
۵. اوره آپلاسما: طبق تحقیقات صورت گرفته این باکتری با ناباروری و سقط جنین در ارتباط است.
عفونتهای ویروسی
۱. هرپس سیمپلکس: این ویروس سبب بروز تبخال تناسلی میشود. در صورتی که مادر در سه ماهه اول بارداری به این بیماری مبتلا شود قابل درمان است، اما در صورتی که در دو ماهه دوم یا سوم مبتلا شود برای جلوگیری از ابتلای جنین به بیماری باید سزارین انجام شود. اگر این عفونت درمان نشود میتواند منجر به سقط جنین شود.
۲. سیتومگالوویروس: طبق تحقیقات صورت گرفته عفونت ناشی از این ویروسها سبب ایجاد عفونت در رحم، سقط جنین و مرده زایی میشود.
۳. روبلا: ابتلای مادر به سرخک و سرخچه در سه ماهة اول بارداری احتمال سقط و ناهنجاریهای مادرزادی را بسیار بالا میبرد.
۴. پاروویروس: در صورت ابتلای مادر به این ویروس، جنین نیز از راه جفت میتواند به این ویروس آلوده شود. عفونت ناشی از این ویروس میتواند منجر به سقط جنین شود.
گاهی پس از سقط ممکن است فرد دچار عفونت شدید شود که علت آن میتواند عفونت درمان نشده، دستکاریهای رحمی و ورود جسم خارجی باشد. عفونت دیواره رحم شایعترین عفونت بعد از سقط است که که در موارد حاد میتواند موجب تنگی نفس شدید یا اختلال انعقادی داخل عروقی منتشر شود.
علل سقطهای عفونی
سقطهای عفونی به دلیل تولید مواد توکسیک، سیتوکینها، تولید مواد متابولیک، ایمنولوژیک، عفونت جفت و آندومتریت رخ میدهد. میکروارگانیسمها با تولید اندوتوکسین و اگزوتوکسین سبب اثرات سوء بر جنین و جفت و در نهایت مرگ و سقط جنین میشوند. طبق تحقیقات صورت گرفته میزان سیتوکینهای التهابی در سلولهای تروفوبلاست جفت خانمهایی که سقط جنین داشتهاند، افزایش مییابد؛ در واقع فعال شدن سلولهای ایمنی باعث ترشح سیتوکینهای با قابلیت توکسیک فراوان میشود و به دنبال آن پروستاگلاندینها آزاد میشوند و روی اندومتر و واحد جفتی جنینی اثر میگذارند. همچنین میکروارگانیسمها با تولید برخی آمینها و پروتئازها روی آمنیون و جفت اثر میگذارند و باعث ایجاد آمنیونیت و التهاب و پارگی زودرس کیسه آب و سقط جنین میشوند. از سوی دیگر بدن علیه میکروارگانیسمها آنتی بادی تولید میکند که این آنتی بادیها با جفت و جنین واکنش نشان داده و سبب ایجاد تداخل در روند حاملگی میشوند. همچنین وقتی جفت دچار عفونت شود، خون به پلاسنتا نرسیده و در نهایت جنین میمیرد. ترشح سیتوکینها سبب کاهش تولید پروتئینهای لازم برای لانه گزینی جنین و کاهش رسپتورهای پروژسترون در سطح اندومتر و بروز اندومتریت میشود. بنابراین ابتلای مادر به عفونت میتواند موجب اختلال در حاملگی و سقط جنین شود. در ادامه به معرفی برخی از عفونتهایی که میتوانند سبب سقط جنین شوند پرداخته شده است.
عفونتهای باکتریایی
۱. ترپیونما پالیدوم: این باکتری عامل بیماری مقاربتی سیفلیس است. این عفونت میتواند به جنین منتقل شود و در موارد آلودگی حاد موجب سقط جنین شود.
۲. کلامیدیا تراکوماتیس: طبق تحقیقات صورت گرفته این باکتری که از طریق مقاربتی منتقل میشود، یکی از عوامل عفونی مؤثر در سقط جنین است.
۳. میکوپلاسما هومینیس: طبق تحقیقات صورت گرفته درصد نسبتاً بالایی از خانمهایی که سابقه سقط داشتهاند به این باکتری آلوده بودهاند.
۴. لیستریا منوسیتوژنز: این باکتری که از طریق مصرف غذاهای آماده، فراوردههای لبنی و گوشتی به انسان منتقل میشود، عامل عفونتهای زیادی در خانمهای باردار است. این باکتری با عبور از واحد جنینی جفتی میتواند منجر به سقط جنین و زایمان زودرس شود.
۵. اوره آپلاسما: طبق تحقیقات صورت گرفته این باکتری با ناباروری و سقط جنین در ارتباط است.
عفونتهای ویروسی
۱. هرپس سیمپلکس: این ویروس سبب بروز تبخال تناسلی میشود. در صورتی که مادر در سه ماهه اول بارداری به این بیماری مبتلا شود قابل درمان است، اما در صورتی که در دو ماهه دوم یا سوم مبتلا شود برای جلوگیری از ابتلای جنین به بیماری باید سزارین انجام شود. اگر این عفونت درمان نشود میتواند منجر به سقط جنین شود.
۲. سیتومگالوویروس: طبق تحقیقات صورت گرفته عفونت ناشی از این ویروسها سبب ایجاد عفونت در رحم، سقط جنین و مرده زایی میشود.
۳. روبلا: ابتلای مادر به سرخک و سرخچه در سه ماهة اول بارداری احتمال سقط و ناهنجاریهای مادرزادی را بسیار بالا میبرد.
۴. پاروویروس: در صورت ابتلای مادر به این ویروس، جنین نیز از راه جفت میتواند به این ویروس آلوده شود. عفونت ناشی از این ویروس میتواند منجر به سقط جنین شود.
گاهی پس از سقط ممکن است فرد دچار عفونت شدید شود که علت آن میتواند عفونت درمان نشده، دستکاریهای رحمی و ورود جسم خارجی باشد. عفونت دیواره رحم شایعترین عفونت بعد از سقط است که که در موارد حاد میتواند موجب تنگی نفس شدید یا اختلال انعقادی داخل عروقی منتشر شود.
جهت دریافت نوبت و مراجعه حضوری به
پرسش و پاسخها (7 پرسش)
شهرزاد
بیشتر اوقات عفونت دارم؛ چندروز پیش سقط داشتم؛ برای رفع عفونت که بتونم مجدد باردار بشم چکار کنم
۲۳ اسفند ۰۰ - ۲۲:۵۳پاسخ پزشک
با سلام؛ باید به پزشک مراجعه کنید تا با معاینه و آزمایش دارو و روش درمان مناسب ارائه شود.
ناشناس
سلام باردارم سه ماه عفونت قارچی دارم ترشح سفید رنگ سوزش و خارش میخاستم بدونم باعث سقط میشه
۲۶ مرداد ۰۰ - ۱۳:۰۴پاسخ پزشک
با سلام؛ جهت بررسی و درمان به پزشک مراجعه نمایید.
ناشناس
سلام من عفونت قارچی شدیدی دارم اقدام به بارداریم ولی میترسم سقط بشه آیا عفونت قارچی ضرر داره
۲۲ خرداد ۰۰ - ۰۴:۳۲پاسخ پزشک
با سلام؛ جهت درمان به پزشک مراجعه نمایید.
ناشناس
سلام باقرص سایتوتک سقط کردن ۳روزگذشته الان تب ولرزدارن بایدچیکارکنن
۸ اسفند ۰۱ - ۱۳:۵۴ناشناس
سلام خسته نباشید من ۲۸ اون ماه سقط کردم و۳۰ اون ماخ کورتاژکردم الان بعداز گذشت ۲۸روز دوباره خون ریزی می بینم اونم وقتی که سرویس میرم اگه نوار بزارم کثیف نمیشه یه ذره هم درون اون چیزی سفیدی دیدم علتش چیه ؟؟ایاخطر داره باید به دکتر برم ؟
۲۷ آذر ۰۱ - ۱۸:۳۳ناشناس
سلام میخواستم بدونم شوهرم عفونت کرده کل بدنش من حامله ام یماهه ایا امکان خطر برای بچه وجود دارد
۲۳ آبان ۰۱ - ۱۵:۵۴ناشناس
سلام خسته نباشید حدود ی سال پیش طبق آزمایشهایی برای اقدام ب بارداری ب من گفتند بدنت یک ویروسی داره ک باعث از بین رفتن جنین داخل رحم میشه وگفتند باید 6 ماه صبر کنی تا ویروس ازبین بره میخواستم بدونم آیا واقعا ویروس از بین میره یا برای همیشه در بدن باقی میمونه؟
۲۴ مرداد ۰۱ - ۱۶:۴۰